Traceability – odpowiedź na protesty rolników
Protesty rolników wybuchają w naszym kraju dość często w odpowiedzi na różnorakie kwestie, takie jak niskie ceny skupu, zmiany klimatyczne czy polityka rządowa. Obecnie na sile przybrały blokady drogowe i pikiety organizowane przede wszystkim przeciwko założeniom Zielonego Ładu oraz importowi towarów z Ukrainy. Wobec tych postulatów, należy zwrócić uwagę na kwestię traceability - czyli możliwości śledzenia produktów rolno-spożywczych na każdym etapie ich produkcji, przetwarzania i dystrybucji. Wdrażanie systemów traceability może okazać się kluczowym narzędziem w łagodzeniu skutków Zielonego Ładu i problemów z żywnością oraz produktami rolnymi importowanymi.
Lepsza kontrola łańcucha dostaw
Traceability pozwala na pełną widoczność łańcucha dostaw. Od samego początku procesu produkcji (np. kiedy nasiona są wysiewane, rośliny wysadzane lub pozyskane od dostawcy) aż po moment, kiedy produkt trafia na półkę sklepową. Dzięki narzędziom takim jak TraceON oraz systemom znakowania małych partii produktów, rolnicy mogą śledzić każdy krok produkcji, zbierania, pakowania i dystrybucji. To z kolei pozwala na identyfikację ewentualnych problemów, jakie mogą się pojawić w trakcie procesu, oraz szybką reakcję na nie. To także jasna informacja, skąd tak naprawdę pochodzi żywność oraz półprodukty. Wobec rosnących sprzeciwów wobec decyzji UE o mniej restrykcyjnym kontrolowaniu żywności napływającej z Ukrainy, producenci będą musieli wziąć ten obowiązek na siebie.
Traceability – odpowiedź na protesty rolników - ceny
Jednym z głównych powodów protestów rolników jest niskie wynagrodzenie za ich produkty. Niepodlegająca tak ścisłym normom żywność zza granicy bywa o wiele tańsza, jednak czy lepsza? Złagodzenie unijnych kontroli prawdopodobnie doprowadzi do obniżenia atrakcyjności cenowej polskich wyrobów. Traceability odkrywa jednak przed konsumentem lub klientem docelowym pochodzenie, jakość i poziom bezpieczeństwa poszczególnych dóbr. Dzięki temu można bardziej świadomie zdecydować, czy ważniejsza jest cena czy pochodzenie. Identyfikowalność, poprzez śledzenie drogi przebytej przez produkt, znacznie ułatwia także obliczenie realnych kosztów produkcji i wyjaśnienie, skąd taka a nie inna cena.
.
.
Czy strategia od pola do stołu musi szkodzić rolnikom?
Jedno z głównych założeń Zielonego Ładu, czyli strategia „Od pola do stołu” wzbudza wiele obaw ze strony producentów rolnych. Kontrowersyjna okazała się przede wszystkim konieczność ograniczenia ilości pestycydów oraz nawozów azotowych. Rolnicy obawiają się, że te wymagania obniżą wydajność produkcji a tym samym jej opłacalność. Taką sytuację można jednak przekuć na własną korzyść. W jaki sposób?
Traceability jest ściśle powiązane ze strategią „From farm to fork”, która wszakże zakłada kontrolowanie całości procesu produkcji. Jeśli przedsiębiorstwo wdroży identyfikowalność w swoich procesach wewnętrznych, będzie w stanie łatwiej wykazać zgodność z nowymi normami. I nie musi to wcale oznaczać spadku obrotów i zysków. Traceability pomaga bowiem czynić spore oszczędności, dzięki szybkiemu wyszukiwaniu źródeł zastojów i marnotrawstwa. To także szybsze reagowanie na problemy (np. szkodniki, choroby, pogorszenie warunków atmosferycznych, błędy produkcyjne). Łatwiej też o zwiększenie wydajności poprzez ścisłą kontrolę pracowników i poszczególnych etapów, przez które przechodzi produkt od pola do stołu. Mniejsze ilości nawozów nie zaszkodzą więc zbytnio tak ściśle pilnowanej produkcji.
Odpowiedź na obawy dotyczące bezpieczeństwa i jakości
Traceability jest również kluczowym narzędziem w zarządzaniu bezpieczeństwem i jakością produktów rolnych. W przypadku wykrycia problemu z jakością czy bezpieczeństwem wyrobów i plonów, możliwe jest szybkie zlokalizowanie partii produktów, która jest objęta problemem, oraz wycofanie jej z rynku. Jest możliwe także skorygowanie działań czy elementów produkcji bezpośrednio tam, gdzie powstało źródło problemu. To nie tylko zwiększa zaufanie konsumentów do produktów rolno-spożywczych, ale także chroni interesy producentów poprzez minimalizację strat. Wszyscy mają wówczas pewność, że po rynku nie krążą produkty niewiadomej jakości i pochodzenia, które mogą być szkodliwe dla ludzi i środowiska.
Upowszechnienie takich systemów jak TraceOn oraz nasilonego śledzenia łańcucha produkcji żywności zwiększy również świadomość społeczną. Konsumenci będą zmuszeni do refleksji nad pochodzeniem nie tylko samego produktu, ale także wszystkich składających się na niego komponentów. Wówczas wysokiej jakości polska żywność nie będzie już miała takiej konkurencji, mimo iż nie zawsze jest w stanie oferować niższe ceny.
Koniec końców to konsument podejmuje decyzję o zakupie danego produktu. To nie zawsze cena jest czynnikiem decydującym. Coraz częściej poszukujemy żywności ekologicznej czy "prosto od rolnika". Informacja na opakowaniu skąd pochodzą składniki, że są zdrowe, przebadane jest bardzo cenna z punktu widzenia kupującego. To konsumenci tworzą popyt na dany rodzaj żywności. Dzięki tracebility producent może łatwo udowodnić, że jego wyroby są naprawdę eko i zyskać w oczach świadomych grup konsumenckich.
.
Traceability – odpowiedź na protesty rolników – relacje i zaufanie
Wdrażanie systemów traceability może przynieść korzyści nie tylko w aspektach czysto praktycznych, ale również w budowaniu relacji i zaufania między różnymi podmiotami zaangażowanymi w łańcuch dostaw żywności. Dzięki transparentności i możliwości śledzenia każdego etapu produkcji, możliwe jest budowanie bardziej partnerskich relacji między rolnikami, producentami, dystrybutorami a konsumentami. To z kolei może przyczynić się do redukcji konfliktów i protestów, poprzez lepsze zrozumienie i szacunek dla potrzeb i interesów każdej ze stron.
Traceability – odpowiedź na protesty rolników - podsumowanie
Traceability może być kluczowym narzędziem w łagodzeniu napiętej sytuacji, jaką obserwujemy obecnie w rolnictwie. Poprzez zapewnienie lepszej widoczności łańcucha dostaw, transparentności cen i jakości systemy traceability mogą przyczynić się do rozwiązania wielu problemów, z którymi borykają się producenci rolni. Mogą one także zniwelować potencjalne straty, z którymi wiążą się rygorystyczne normy europejskie. Warto spojrzeć na identyfikowalność produktu nieco bardziej przychylnym okiem i wypróbować możliwości, jakie otwiera przed producentami.
Polecamy także lekturę innych naszych artykułów:
Zalety traceability dla ekologii i finansów
Czy traceability opłaca się rolnikom?
#traceability #produkcja #identyfikowalność #rolnicy #protesty #ZielonyŁad #UE #ceny #polskażywność #polskierolnictwo #blokady #strajk
